LITERATURA WSPÓŁCZESNA
Maturzystów obowiązuje znajomość następujących tekstów i zagadnień:
Krzysztof Kamil Baczyński, wybór wierszy
1. Tragizm pokolenia Kolumbów w poezji Baczyńskiego - interpretacja wybranych utworów (np. "Z głową na karabinie", "Pokolenie", "Historia", "Spojrzenie")
Pojęcia: pokolenie Kolumbów, apokalipsa spełniona, tragizm generacyjny, katastrofizm, historiozofia.
Tadeusz Borowski, wybór opowiadań (Pożegnanie z Marią, U nas, w Auschwitzu..., Proszę państwa do gazu, Bitwa pod Grunwaldem)
1. Obraz okupowanej Warszawy w "Pożegnaniu z Marią".
2. Człowiek zlagrowany w rzeczywistości obozów hitlerowskich.
3. Technika behawiorystyczna w opisie obozu koncentracyjnego.
Pojęcia: behawioryzm, zlagrowanie, moralność odwróconego dekalogu, hitleryzm, dehumanizacja, reifikacja.
Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat
1. Człowiek złagrowany w rzeczywistości obozów sowieckich.
2. Różne postawy więźniów w obozie – uleganie systemowi a bunt wobec niego i heroizm cierpienia ("Ręka w ogniu").
3. Interpretacja tytułu utworu.
4. Analiza porównawcza opowiadań Borowskiego i powieści Herlinga - Grudzińskiego.
Pojęcia: złagrowanie, komunizm, totalitaryzm, moralność odwróconego dekalogu.
Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
1. Holocaust w literaturze na przykładzie utworu Hanny Krall.
2. Sposób przedstawienia powstania w getcie w relacji Marka Edelmana.
3. Interpretacja tytułu utworu.
4. Cechy literatury faktu w utworze Hanny Krall.
Pojęcia: literatura faktu, Holokaust, deheroizacja, demitologizacja, wywiad.
Albert Camus, Dżuma
1. Postawy ludzkie wobec zagrożenia w powieści Camusa.
2. Związki powieści z filozofią egzystencjalną.
3. Etos lekarza na przykładzie kreacji doktora Rieux – świętość bez Boga.
4. Dżuma jako parabola – uniwersalne sensy powieści.
Pojęcia: egzystencjalizm, parabola, teodycea, człowiek zbuntowany.
Sławomir Mrożek, Tango
1. Ocena współczesnej inteligencji w dramacie.
2. Problem buntu i konfliktu pokoleń w "Tangu".
3. Tango wobec tradycji literackiej4.
Pojęcia: groteska, teatr absurdu, parodia.
Tadeusz Różewicz, wybór wierszy
1. Ascetyzm powojennych wierszy Różewicza.
2. Portret człowieka ocalonego z zagłady w poezji Różewicza - interpretacja wiersza "Ocalony".
3. Rola poety w świecie współczesnym w poezji Różewicza.
Pojęcia: język niepoetycki, pokolenie Kolumbów.
Czesław Miłosz, wybór wierszy
1. Doświadczenia wojenne w poezji Miłosza ("Campo di Fiori", "Piosenka o porcelanie").
2. Rola poety w świecie współczesnym ("Który skrzywdziłeś").
3. Świat uniwersalnych wartości w poezji Miłosza.
Pojęcia: aksjologia, erudyta, poeta kultury.
Wisława Szymborska, wybór wierszy
1. Najważniejsze pytania filozoficzne w poezji Szymborskiej.
2. Głos poetki w obronie wolności jednostki.
3. Refleksja na temat śmierci w poezji Szymborskiej ("Kot w pustym mieszkaniu").
4. Charakterystyczne cechy poetyki Szymborskiej- ironia, paradoks.
Pojęcia: ironia, paradoks, pointa.
Zbigniew Herbert, wybór wierszy
1. Dialog z tradycją – klasycyzm Herbertowski.
2. Herbert jako moralista – kodeks etyczny poety.
Pojęcia: klasycyzm, humanizm, heroizm, egzystencjalizm, etyczna bezkompromisowość.
Miron Białoszewski, wybór wierszy
1. Kultura niska i codzienność w poezji Białoszewskiego ("Szare eminencje zachwytu").
2. Eksperymenty językowe w poezji Białoszewskiego ("Namuzowywanie", "Mironczarnia").
3. "Nieliterackość" Pamiętnika z powstania warszawskiego.
Pojęcia: poezja lingwistyczna, neologizm, kolokwializm, demitologizacja.